مقدمه
پس از جنگ ۱۲ روزه، بسیاری از منازل مسکونی در تهران و سایر شهرها دچار آسیبهای جدی شدند. برای مالکان و مستأجرانی که خانهشان آسیب دیده، مهمترین سوال این است: «چه نهادی مسئول بازسازی است و من چه حقوقی دارم؟»
در این مقاله، بهطور کامل توضیح میدهیم که چه مراحلی باید طی شود، چه نهادهایی مسئولاند و چگونه میتوان حق و حقوق خود را مطالبه کرد.
۱. نهادهای مسئول بازسازی
بنیاد مسکن انقلاب اسلامی
مسئول اصلی بازسازی منازل آسیبدیده است. تسهیلات مالی (وام کمبهره یا کمک بلاعوض) برای بازسازی ارائه میدهد. مسئول ارزیابی خسارت و نظارت بر کیفیت بازسازی است.
شهرداری
مسئولیت عمومی در نگهداری تأسیسات شهری دارد، اما منازل خصوصی معمولاً زیر پوشش مستقیم شهرداری نیستند. در برخی مناطق ممکن است هماهنگی با بنیاد مسکن برای ارائه خدمات تسهیلکننده داشته باشد.
جمعبندی: برای بازسازی منزل آسیبدیده، بنیاد مسکن نهاد اصلی است و شهرداری نقش پشتیبانی و هماهنگی دارد.
۲. مراحل عملی بازسازی و مطالبه خسارت
مرحله ۱: ارزیابی خسارت
1. مراجعه به دفتر بنیاد مسکن منطقه خود.
2. ارائه مدارک ملک (سند، عکس، گزارش اولیه خسارت).
3. کارشناسان بنیاد، خسارت واردشده را ارزیابی و میزان کمک و وام لازم را مشخص میکنند. > نکته: مالکان میتوانند در صورت اعتراض به ارزیابی اولیه، درخواست بررسی مجدد دهند.
مرحله ۲: دریافت تسهیلات
پس از تأیید خسارت، بنیاد مسکن امکان دریافت وام کمبهره یا کمک بلاعوض را فراهم میکند. برای دریافت تسهیلات، فرمهای بنیاد را تکمیل و مدارک شناسایی و مالکیت ارائه شود.
مرحله ۳: اجرای بازسازی
بنیاد مسکن اجرای بازسازی را یا به پیمانکاران خود واگذار میکند یا با همکاری مالک انجام میدهد. در طول بازسازی، مالک حق دارد بر روند کار نظارت و پیشرفت پروژه را پیگیری کند.
مرحله ۴: تحویل و تضمین کیفیت
پس از اتمام بازسازی، بنیاد مسکن، کیفیت کار را کنترل و تحویل ملک را به مالک انجام میدهد. اگر مشکلاتی وجود داشته باشد، مالک میتواند اعتراض خود را ثبت و پیگیری کند.
۳. حقوق مالک و مستأجر
حق اطلاعرسانی و پیگیری: مالکان میتوانند روند پرونده خود را از بنیاد مسکن و شهرداری پیگیری کنند.
حق اعتراض به ارزیابی: اگر مبلغ خسارت پایینتر از میزان واقعی باشد، امکان اعتراض و بررسی مجدد وجود دارد.
حق دریافت تسهیلات: مالکان میتوانند برای بازسازی از وام یا کمک بلاعوض بهرهمند شوند.
حق نظارت بر کیفیت بازسازی: مالک میتواند کیفیت مصالح و روند اجرای کار را کنترل کند.
۴. راهنمای عملی برای مطالبه حقوق
1. مراجعه حضوری به دفتر بنیاد مسکن منطقه.
2. ارائه مدارک کامل شامل سند، عکسها و گزارش اولیه خسارت.
3. ثبت درخواست رسمی برای ارزیابی خسارت.
4. دریافت نتیجه ارزیابی و چک کردن میزان کمک/وام پیشنهادی.
5. اعتراض در صورت نیاز و درخواست بررسی مجدد.
6. امضای قرارداد بازسازی و پیگیری اجرای پروژه.
7. پس از اتمام، کنترل کیفیت و تحویل رسمی ملک.
نکته: در صورت بروز مشکل جدی، میتوان از طریق شورای حل اختلاف یا دادگاه پیگیری قانونی انجام داد.
۵. نکات مهم و توصیهها
مدارک خود را کامل و دقیق نگه دارید. همه مکاتبات و رسیدها را مستند کنید. در تماس با نهادها، صبور و پیگیر باشید. از مشاوران حقوقی و کارشناسان ساختمانی در صورت نیاز کمک بگیرید.
نتیجهگیری
گر منزل شما در جریان جنگ آسیب دیده است: بنیاد مسکن نهاد اصلی برای بازسازی است و مسئول ارزیابی، تسهیلات و اجرای پروژه. شهرداری نقش پشتیبانی دارد و برای هماهنگیها و تسهیل روند میتواند کمک کند. با مراجعه حضوری، ارائه مدارک، پیگیری تسهیلات و ثبت اعتراضها، میتوانید حقوق خود را مطالبه و بازسازی امن و با کیفیت را تضمین کنید.
